Od momentu, gdy dowiadujesz się, że jesteś w ciąży, bardzo uważnie wsłuchujesz się w swoje ciało. Analizujesz wszystkie sygnały płynące z organizmu, w którym zachodzą duże zmiany związane z rozwojem dziecka. Dlatego warto regularnie konsultować się z lekarzem oraz wykonywać zalecone badania.

Dolegliwości „dozwolone”

Wiele przyszłych mam skarży się, że nieustannie, nawet tuż po przebudzeniu, odczuwa zmęczenie, a w ciągu dnia niemal „zasypia na stojąco”. Jest to uciążliwe, ale nie powinno nas niepokoić.

– Organizm ciężarnej kobiety zużywa dużo więcej sił. Poczucie przemęczenia nie trwa jednak cały czas – większość pań około czwartego miesiąca doznaje przypływu energii – wyjaśnia dr n. med. Rafał Kocyłowski, lekarz ginekolog, konsultant naukowy Centrum Badań Prenatalnych PreMediCare w Med Polonii. Jeśli jednak zmęczeniu towarzyszą duszności lub omdlenia, nie lekceważ tego i zgłoś się do lekarza. Mogą to być bowiem objawy często spotykanej u kobiet w ciąży anemii.

Zwłaszcza w pierwszych miesiącach ciąży kobietom dokuczają też mdłości. Wynikają one z większej wrażliwości zmysłu powonienia, ale pojawiają się także przy nagłej zmianie pozycji z leżącej do siedzącej. Ta dolegliwość zwykle mija po pierwszym trymestrze, ale może utrzymywać się nawet do porodu.

– Aby ograniczyć mdłości, należy dbać o to, by nie podrażniać żołądka intensywnymi zapachami – radzi doktor Kocyłowski. – Koniecznie trzeba też dużo pić, by nie dopuścić do odwodnienia organizmu. Lepiej zrezygnować z nasilających mdłości słodkich napojów i zastąpić je niegazowaną wodą, owocowymi herbatami i naparami z ziół – rumianku, melisy i mięty – dodaje.

Poranne mdłości pomoże także opanować mała przekąska przed wstaniem z łóżka, na przykład sucharek lub krakers popity ciepłą herbatą. U wielu kobiet mdłości zmniejsza też zapach imbiru.

Nie możesz wcisnąć na palec pierścionków, a stopy nie mieszczą się w butach? To także często spotyka przyszłe mamy. Podczas ciąży puchną kostki, stopy i dłonie, bo gromadzi się w nich woda. Najbardziej odczuwamy to wieczorami, zwłaszcza w upalne dni lub po wysiłku fizycznym. Na te dolegliwości pomoże odpoczywanie z uniesionymi do góry nogami, a także – wbrew pozorom – picie dużych ilości wody. Jeśli jednak opuchlizna dotyczy innych części ciała i pojawia się także po przebudzeniu, lepiej skonsultować się z lekarzem.

Objawy, których nie widać

Jeśli w trakcie ciąży odczuwamy bóle brzucha wywołane ruchami dziecka, nie musimy się niepokoić. W trakcie ciąży zdarza się jednak, że brzuch twardnieje, a bóle są silne i regularne – wtedy trzeba niezwłocznie skonsultować się z ginekologiem. Natychmiastowej wizyty u lekarza wymagają także wszelkiego rodzaju plamienia lub krwawienia. Te objawy nie muszą świadczyć, że dzieje się coś złego, ale dla własnego spokoju i zdrowia lepiej ich nie lekceważyć.

W trakcie ciąży zdarzają się także schorzenia, które nie dają widocznych objawów, a mogą być bardzo groźne. Można je jednak wykryć za pomocą badań prenatalnych. Tego typu testy przeprowadza się w gabinecie ginekologa.

– Do najpowszechniejszych należą USG oraz test podwójny (PAPP-A i betaHCG) w 11-14 tygodniu ciąży lub test potrójny (HCG, AFP, E3) w 15-20 tygodniu. Umożliwiają one wykrycie oraz leczenie wad genetycznych dziecka już podczas ciąży albo tuż po porodzie. To istotne, bo szybka reakcja zwiększa szanse na całkowite wyleczenie określonych chorób – mówi dr Rafał Kocyłowski.

Wykonanie takich profilaktycznych badań prenatalnych lekarze zalecają wszystkim kobietom w ciąży, a w szczególności przyszłym mamom z tzw. grupy ryzyka, którym badania refunduje NFZ. Należą do niej panie powyżej 35. roku życia oraz te, które wcześniej urodziły dziecko z wadą wrodzoną, a także kobiety, u których w rodzinie wystąpiły choroby genetyczne.

Ciąża to wyjątkowy, ale i wymagający dla kobiety stan. Większość występujących podczas niej dolegliwości nie jest groźna. Jeśli jednak towarzyszą im nietypowe i niepokojące objawy, najlepiej skonsultować się z lekarzem, który sprawdzi, czy z przyszłą mamą i dzieckiem wszystko jest w porządku oraz wykona konieczne badania.