DHA jest niezbędnym składnikiem budulcowym centralnego układu nerwowego. W ostatnim trymestrze ciąży i pierwszych trzech latach życia następuje najbardziej intensywny wzrost mózgu i rozwój centralnego układu nerwowego płodui dziecka. W tym okresie podaż DHA musi być odpowiednio wysoka, aby prawidłowo wykształcił się centralny układ nerwowy. Badania naukowe pokazują, że naturalna synteza kwasu DHA z prekursorów w pewnych okresach rozwojowych jest niewystarczająca. Suplementacja tego składnika jest konieczna zwłaszcza w okresach intensywnego wzrostu i rozwoju, ciąży i karmienia piersią oraz wchodzenia w wiek dojrzały. Zmiana nawyków żywieniowych w ostatnich dekadach spowodowała niską podaż kwasów omega-3 oraz zmianę prawidłowego stosunku kwasów omega-3 do omega-6 w diecie. Dodatkowa suplementacja kwasu DHA jest konieczna, aby uzupełnić niedobory tego składnika oraz przywrócić właściwe proporcje kwasów omega-3 i 6 w diecie.

DHA jest budulcem tkanki mózgowej i siatkówki oka, dlatego też odpowiednio wysokie spożycie DHA przez kobiety w ciąży ma wpływ na rozwój ośrodkowego układu nerwowego płodu a w konsekwencji funkcji poznawczych dziecka, mowy oraz narządu wzroku. Ponadto podaż kwasów DHA jest niezwykle cenna dla zdrowia matki. Może zmniejszać częstość występowania stanu przedrzucawkowego, czyli powikłań okołoporodowych, które dotykają nawet 8% ciężarnych. Podaż DHA ma wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia depresji u kobiet ciężarnych. Ostatnie badania dowodzą, że kobiety w ciąży mogą bezpiecznie przyjmować 500 a nawet 1000 mg DHA na dobę.

Centralny układ nerwowy bardzo intensywnie rozwija się do 3-go roku życia (rys.2). Dlatego też dziecko karmione piersią powinno przyjmować DHA wraz z mlekiem matki. Aby to spełnić matka musi również spożywać odpowiednie ilości DHA. Jak wspomniano wyżej, podaż DHA jest ważna od pierwszych dni życia. Ma to wpływ na ostrość widzenia a następnie na rozwój zdolności poznawczych oraz rozwój psychomotoryczny w pierwszych latach życia. U dzieci prawidłowa podaż kwasu DHA ma również wpływ na ośrodkowy układ nerwowy oraz na obniżenie ryzyka zespołu metabolicznego i innych zaburzeń takich jak procesy miażdżycowe naczyń krwionośnych.

Zapotrzebowanie na kwas DHA wzrasta wraz z wiekiem, proporcjonalnie do masy ciała i towarzyszy zwiększonemu zapotrzebowaniu na pozostałe składniki odżywcze. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe w postaci suplementu są wskazane w przypadku diety ubogiej w DHA, czyli w przypadku wyłączenia z niej ryb morskich, co jest powszechną praktyką w Polsce. Głównym źródłem kwasu DHA są algi i tłuste ryby morskie. Jednakże w Polsce ich spożycie jest szczególnie niskie. Ponadto w przypadku kobiet w ciąży, matek karmiących, niemowląt i dzieci pojawia się problem zanieczyszczenia ryb morskich metalami ciężkimi (rtęć, ołów) oraz dioksynami. Dlatego też dobrą i bezpieczną alternatywą w tej sytuacji jest zastosowanie suplementów kwasu DHA wolnych od metali szkodliwych i o potwierdzonym pochodzeniu i czystości.

Materiał powstał w konsultacji z doc. dr hab. n.med. Piotrem Sochą