Niepłodnością lekarze określają niemożność zajścia w ciążę przez parę pomimo regularnego współżycia przez jeden rok bez stosowania metod antykoncepcyjnych. Niepłodność uznawana jest przez WHO za chorobę społeczną i cywilizacyjną. Oznacza to przyznanie, że we współczesnym świecie coraz więcej osób boryka się z tym problemem oraz że mają na niego wpływ także zmiany środowiskowe.

„Przyczyny niepłodności należy podzielić na czynniki: męski, żeński i tak zwaną niepłodność wspólną. Czynnik męski to zwykle spadek zdolności do zapłodnienia przez plemniki. Czynnik żeński obejmuje przyczyny mechaniczne (niedrożne bądź nieprawidłowo funkcjonujące jajowody), hormonalne (których efektem jest brak bądź nieprawidłowy przebieg owulacji) oraz immunologiczne”, mówi dr Przemysław Kądziołka z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej zajmującego się leczeniem niepłodności. Podkreśla ponadto, że 34% przyczyn leży po stronie kobiety, 50% po stronie mężczyzny, zaś z tego 30% to defekty wspólne pary; 10% to niepłodność nieokreślona. Na płodność mają także wpływ tak pozornie nieistotne kwestie, jak stres i przemęczenie, nowoczesne technologie czy trendy w ubiorze. A także zmiany tempa życia, jak, między innymi, podwyższanie się wieku, w którym kobiety decydują się na pierwsze dziecko.

Diagnostyka niepłodności polega na przeprowadzeniu wielu badań obejmujących oboje partnerów, między innymi: badania nasienia, badania hormonalne, ocenę owulacji, ocenę drożności jajowodów oraz diagnostykę endoskopową.

Szanse pomocy parom borykającym się z problemem niepłodności są spore. Szacuje się, że współcześnie dzięki nowoczesnym technikom i aparaturze można pomóc już prawie 50% par. Leczenie zaczyna się zwykle od kontroli kobiecego cyklu przez kilka miesięcy. Jak wyjaśnia doktor Przemysław Kądziołka: „Gdy do naszej kliniki przychodzi para, staramy się na początku dokonać tak zwanego wywiadu – dopytujemy o przebyte choroby, zabiegi, wiek, sytuację, okres starań. Te odpowiedzi pomagają nam wskazać kierunek poszukiwań przyczyn niepłodności oraz wybrać najskuteczniejsze metody ewentualnego leczenia. Następnie, jeśli są do tego wskazania, wykonujemy serię specjalistycznych badań, podkreślając każdorazowo, że przyczyny niepłodności są w każdym przypadku indywidualne i tak je traktujemy.”

W ostatnich dwudziestu latach, począwszy od pierwszego w Polsce zapłodnienia in vitro w 1987 roku, dokonała się w leczeniu niepłodności prawdziwa rewolucja. Coraz więcej par może znaleźć pomoc w ośrodkach specjalizujących się w jej leczeniu. Polska, według najnowszego raportu na temat skuteczności leczenia niepłodności w krajach europejskich plasuje się w czołówce, zajmując 5 miejsce.

Polscy specjaliści dostosowują bowiem leczenie do indywidualnych przypadków pary. Do najczęstszych metod należy zaliczyć hormonalną regulację cyklu kobiety, zabiegi inseminacji (wprowadzenie nasienia bezpośrednio do macicy podczas dni płodnych) lub zapłodnienie pozaustrojowe, zwane in vitro (zapłodnienie komórek jajowych kobiety poza jej ciałem).